انتخاب موضوع پایان نامه هم در دوره کارشناسی ارشد و هم در دوره دکتری بسیار چالش برانگیز بوده و لازم است دانشجویان در انتخاب موضوع دقت کافی را به عمل آورند تا در روند انجام پایان نامه به مشکل نخورند.
انتخاب یک موضوع سخت می تواند دانشجو را به دردسر بیندازد و به نتیجه رسیدن آن در زمان اختصاص داده شده ناممکن باشد و یک موضوع آسان و تکراری هم فاقد ارزش و اعتبار علمی می باشد و صرفاً گرفتن مدرکی که هیچ پشتوانه علمی نداشته باشد می تواند اعتبار مدرکی که سالها برای آن وقت گذاشته ایم را خدشه دار کند اما تکلیف چیست؟
در این پست نکات مهمی را که برای انتخاب موضوع تز اهیمت دارند به طور کامل مورد بحث و گفتگو قرار خواهیم داد.
فاکتورهای انتخاب موضوع پایان نامه چیست؟
پایان نامه ، شناسه تحصیلی یک فارغ التحصیل کارشناسی ارشد و دکتری می باشد از این رو موضوع آن بسیار حائز اهمیت بوده و لازم است برای انتخاب موضوع دقت کافی داشته باشیم و وسواس خاصی به خرج دهیم.
اولین نکته ای که برای انتخاب موضوع پایان نامه از همه چیز مهم تر است علاقه شخصی شما به آن موضوع می باشد چون اگر از سر اجبار و ناچاری موضوعی را انتخاب کنید و نتوانید با آن ارتباط برقرار کنید قطعاً موفق نخواهید شد. اما تنها علاقه مند بودن به یک موضوع نمی تواند دلیل خوبی برای انتخاب موضوع تز باشد.
بلکه باید علاوه بر داشتن علاقه ، توانایی خودتان ، اهمیت موضوع انتخابی و زمان اختصاص داده شده را هم در نظر داشته باشیم. برخی از دانشجویان با شور و علاقه خاصی موضوعی را که واقعاً در حد توان آنها نیست انتخاب می کنند و برای ادامه دادن آن دچار مشکل می شوند.
این بسیار مهم است که موضوع انتخابی تنها از روی علاقه شخصی نباشد بلکه اشراف خودمان به بطن موضوع و زمان لازم برای انجام آن را هم باید در نظر داشته باشیم. بعضی از موضوعاتی که برای پایان نامه کارشناسی ارشد انتخاب می شوند در سطح دکترا بوده و حتی اگر نسبت به موضوع و مراحل انجام آن تسلط کافی هم داشته باشیم و سطح علمی ما بسیار بالا هم باشد زمان کافی برای انجام موضوع انتخاب شده نداریم.
چون برای انجام پایان نامه کارشناسی ارشد نهایتاً دو ترم وقت خواهیم داشت و این زمان برای دکتری شش ترم می باشد پس حتی اگر موضوعی به نظرتان بسیار جالب آمد و اطلاعات کافی درباره آن داشتید باز هم باید احتیاط به خرج داده و زمان را در اولویت قرار بدهیم و این را هم در نظر داشته باشیم که شاید نتوانیم فول تایم برای پایان نامه وقت بگذاریم.
مساله دیگری که در موضوع پایان نامه اهمیت دارد به روز بودن و کاربردی بودن آن است اینکه موضوعی را که انتخاب می کنیم در دنیا ترند باشد بسیار حائز اهیمت است مثلاً حوزه هوش مصنوعی بحث روز دنیا هست و توجه بسیار زیادی روی آن متمرکز است و چون یک موضوع میان رشته ای می باشد تمامی رشته های دانشگاهی از فنی مهندسی گرفته تا علوم اجتماعی و پزشکی را در برمی گیرد.
اما برخی از موضوعات پژوهشی واقعاً به اشباع رسیده و ایده دادن در آنها بسیار مشکل است و برای انتخاب موضوع پایان نامه مناسب نمی باشند.
نکته دیگری که باید برای موضوع تز در نظر داشته باشیم این است که منابع کافی برای آن موضوع در اینترنت موجود باشد. بعضی از موضوعات پژوهشی کمتر به آن پرداخته شده و مقالات و یا کتب رفرنس دانشگاهی محدودی در رابطه با آن وجود دارد و برای انتخاب موضوع تز مناسب نیستند و موضوعاتی از این دسته ریسک بزرگی می باشد.
مخصوصاً اگر پیشنهاد خود استاد راهنما نباشد و خودمان شخصاً به آن موضوع علاقه مند باشیم که در این صورت آخرین امید ما که استاد می باشد هم نمی تواند کمک خاصی به ما بکند.
برای انتخاب موضوع پایان نامه از چه کسی کمک بگیریم؟
پاسخ به این سوال بسیار ساده است اولین شخصی که برای انتخاب موضوع پایان نامه باید سراغ آن رفت خود استاد راهنمای شما می باشد. معمولاً اساتید راهنما یک سری پیشنهادات برای موضوع تز دارند سعی کنید همه موضوعات پیشنهادی آنها را بگیرید و در مورد آنها کلی تحقیق کنید و تاکید می کنیم که هیچ وقت بدون تحقیق قبلی موضوعی را انتخاب نکنید که بعداً از موضوع انتخابی کلاً پشیمان شوید.
معمولاً موضوعاتی که اساتید پیشنهاد می دهند متنوع هستند و بسته به توانایی دانشجویان می توانند سخت و یا نسبتاً آسان باشند و ما با توجه به توانایی خودمان یک موضوع را انتخاب می کنیم. البته باید این نکته را یادآور شویم که صرفاً سخت بودن یک موضوع دلیل برتری آن نمی باشد و انتخاب موضوع پایان نامه باید با توجه به یک سری فاکتورهای دیگر که قبلاً در مورد آن بحث شد صورت گیرد.
خوبی این روش این است که چون خود استاد موضوع را پیشنهاد داده پس قطعاً ایده ای پشت آن بوده و دورنمایی از موضع انتخابی دارد و می تواند به دانشجو در ادامه راه کمک کند. اما اگر به هر دلیلی استاد از انتخاب موضع پایان نامه برای دانشجو امنتاع کند و آن را بر عهده خود دانشجو بگذارد باید چه کار کنیم؟
راه حل بعدی این است که چندین پایان نامه معتبر از دانشگاه محل تحصیل و یا سامانه گنج سایت ایرانداک دریافت کنیم و آنها را مطالعه کنیم و پس از درک کلی از آن سراغ بخش نتیجه گیری پیشنهادات برای کارهای آینده برویم و با این روش چندین موضوع جدید پیدا کنیم و آنها را به استاد راهنما پیشنهاد بدهیم و در نهایت یکی از آنها را با تایید استاد راهنما به عنوان موضوع پایان نامه انتخاب کنیم.
البته باید سعی کنیم پایان نامه هایی که از آنها کمک می گیریم مربوط به چند سال اخیر باشد و موضوعات به روز را انتخاب کنیم. راه حل بعدی کمک گرفتن از دانشجویان فارغ التحصیل و کسانی که قبلاً این راه را تجربه کرده اند و با سختی های آن آشنایی دارند می باشد.
گروه آموزشی استاد راهنما با به کار گیری بهترین اساتید ایران دانشجویان را از انتخاب موضوع پایان نامه تا روند انجام پایان نامه و روز دفاع یاری خواهد کرد و شما می توانید با استاد راهنمای خصوصی خود به طور مداوم در ارتباط باشید و هر سوالی که در ذهن دارید را با او در میان بگذارید.
خلاصه و جمع بندی
شاید به جرات بتوان گفت که مهمترین و حساس ترین بخش انجام یک پایان نامه انتخاب موضوع پایان نامه می باشد که اگر به درستی و طبق اصول خاصی انجام نشود تا روز دفاع ما را دچار مشکل و سرگردانی می کند.
ما روش هایی را برای انتخاب درست موضوع پایان نامه پیشنهاد دادیم که بهترین راه انتخاب موضوع با نظر استاد راهنما بود اما اگر به هر دلیلی استاد راهنما از ارئه موضوع امتناع ورزید می توانید با اساتید ما در گروه آموزشی استاد راهنما در تماس باشید و تا روز دفاع نگرانی از بابت هیچ یک از مراحل انجام پایان نامه نداشته باشید.
